[Support-3]

Smart Contract: นวัตกรรมสัญญาอัจฉริยะที่กำลังเปลี่ยนโลก
       ลองจินตนาการว่าคุณกำลังซื้อบ้าน แทนที่จะต้องผ่านขั้นตอนยุ่งยากมากมาย ทั้งกรอกเอกสาร รอการอนุมัติจากธนาคาร พบทนายความ และจ่ายค่าธรรมเนียมมากมาย... คุณแค่กดปุ่มเดียว เงินถูกโอนไปยังผู้ขาย กรรมสิทธิ์บ้านถูกโอนมาเป็นของคุณโดยอัตโนมัติ ไม่ต้องผ่านคนกลาง ไม่มีค่าธรรมเนียมสูงลิบ และเกิดขึ้นในเวลาเพียงไม่กี่นาที
       นี่คือพลังของ "Smart Contract" หรือสัญญาอัจฉริยะ เทคโนโลยีที่กำลังปฏิวัติวงการการเงินและธุรกรรมทั่วโลก ลองไปติดตามเรื่องราวที่น่าสนใจเพิ่มกัน ดังต่อไปนี้ค่ะ



Smart Contract คืออะไร?
       Smart Contract คือ สัญญาดิจิทัลอัตโนมัติที่ทำงานบนบล็อกเชน ซึ่งถูกเขียนด้วยโค้ดคอมพิวเตอร์เพื่อกำหนดเงื่อนไขและข้อตกลงต่างๆ ไว้ล่วงหน้า เมื่อเงื่อนไขเหล่านั้นครบถ้วน สัญญาจะทำงานเองโดยอัตโนมัติโดยไม่ต้องพึ่งพาตัวกลางหรือบุคคลที่สาม
•    ทำงานบนระบบบล็อกเชน ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่เก็บข้อมูลแบบกระจายศูนย์ ไม่มีการรวมศูนย์อำนาจไว้ที่จุดเดียว
•    ทำงานแบบอัตโนมัติโดยสมบูรณ์ เมื่อเงื่อนไขที่กำหนดไว้ในสัญญาเกิดขึ้นครบถ้วน สัญญาจะทำงานเองทันทีโดยไม่ต้องมีคนมาควบคุม
•    ไม่จำเป็นต้องมีตัวกลาง ไม่ว่าจะเป็นทนายความ นายหน้า ธนาคาร หรือหน่วยงานใดๆ มาจัดการหรือกำกับดูแล
•    ถูกคิดค้นโดย Nick Szabo ในช่วงทศวรรษ 1990 แต่ได้รับความนิยมในโลกคริปโตเมื่อ Ethereum เปิดตัวในปี 2015
•    มีความโปร่งใสสูง ทุกคนในเครือข่ายสามารถตรวจสอบโค้ดและการทำงานของสัญญาได้ ทำให้เกิดความไว้วางใจ
•    ทำงานตลอด 24 ชั่วโมง ไม่มีวันหยุดหรือเวลาทำการ สามารถทำธุรกรรมได้ทุกเมื่อที่ต้องการ
•    นิยมเขียนด้วยภาษา Solidity ซึ่งเป็นภาษาโปรแกรมเฉพาะสำหรับการเขียน Smart Contract บนเครือข่าย Ethereum
•    เปรียบเสมือนตู้หยอดเหรียญอัตโนมัติในโลกดิจิทัล ที่ทำงานตามโค้ดที่ถูกเขียนไว้ล่วงหน้า โดยไม่ต้องมีคนมาดูแล
•    เป็นพื้นฐานสำคัญของโลก DeFi (Decentralized Finance) ที่ทำให้เกิดบริการทางการเงินไร้ตัวกลาง เช่น การกู้ยืม การแลกเปลี่ยน และการลงทุน
•    รองรับการสร้างแอปพลิเคชันกระจายศูนย์ (dApps) ที่ทำงานโดยไม่มีเซิร์ฟเวอร์กลาง แต่ทำงานบนเครือข่ายบล็อกเชน
•    ช่วยลดต้นทุนและเวลา ในการทำธุรกรรมต่างๆ เนื่องจากไม่ต้องจ่ายค่าธรรมเนียมให้กับตัวกลาง และไม่ต้องรอการอนุมัติจากบุคคลที่สาม
•    สร้างความปลอดภัยสูง เนื่องจากใช้วิทยาการเข้ารหัสและกระจายข้อมูลไปยังคอมพิวเตอร์หลายเครื่องในเครือข่าย
•    มีความเสี่ยงจากข้อผิดพลาดในโค้ด หากมีจุดบกพร่องในการเขียนโค้ด อาจถูกแฮกเกอร์โจมตีและสูญเสียสินทรัพย์ได้
•    ใช้ในการสร้าง NFT (Non-Fungible Token) เพื่อรับรองความเป็นเจ้าของสินทรัพย์ดิจิทัลและกำหนดการจ่ายค่าลิขสิทธิ์อัตโนมัติ
•    เชื่อมโยงโลกดิจิทัลกับโลกจริงผ่าน Oracle ซึ่งเป็นตัวกลางที่นำข้อมูลจากโลกภายนอก เช่น ราคาสินค้า สภาพอากาศ เข้ามาใช้ในการตัดสินใจของ Smart Contract
•    สามารถใช้ในหลากหลายอุตสาหกรรม เช่น การเงิน ประกันภัย อสังหาริมทรัพย์ ห่วงโซ่อุปทาน สุขภาพ และการเลือกตั้ง

Smart Contract กับ DeFi
       Smart Contract เป็นพื้นฐานสำคัญที่ทำให้ DeFi (Decentralized Finance) เกิดขึ้นได้ โดยมีความเกี่ยวข้องดังนี้:
•    เป็นโครงสร้างพื้นฐานของ DeFi: ทุกโปรโตคอล DeFi ล้วนทำงานผ่าน Smart Contract ที่กำหนดกฎเกณฑ์และวิธีการทำงานของบริการทางการเงินต่างๆ
•    สร้างความไว้วางใจโดยไม่ต้องพึ่งตัวกลาง: Smart Contract ทำให้ DeFi สามารถดำเนินการโดยไม่ต้องพึ่งพาธนาคารหรือสถาบันการเงินแบบดั้งเดิม เพราะโค้ดจะทำงานตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้เสมอ
•    ใช้ในการสร้างบริการกู้ยืม: แพลตฟอร์มกู้ยืมใน DeFi เช่น Aave, Compound ใช้ Smart Contract ในการจัดการหลักประกัน คำนวณดอกเบี้ย และดำเนินการปล่อยกู้และชำระคืนโดยอัตโนมัติ
•    ใช้ในการแลกเปลี่ยนสกุลเงินดิจิทัล: DEX (Decentralized Exchange) เช่น Uniswap, SushiSwap ใช้ Smart Contract ในการคำนวณราคาและดำเนินการแลกเปลี่ยนโดยอัตโนมัติผ่านกลไก Automated Market Maker (AMM)
•    ใช้ในการสร้าง Liquidity Pool: Smart Contract จัดการกับการนำสินทรัพย์มาฝากรวมกันเพื่อสร้างสภาพคล่อง และแบ่งค่าธรรมเนียมจากการใช้งานให้กับผู้ฝาก
•    ใช้ในการสร้าง Yield Farming: กลไกการทำฟาร์มเพื่อรับผลตอบแทนจากการให้สินทรัพย์ในรูปแบบต่างๆ ล้วนทำงานผ่าน Smart Contract ที่ซับซ้อน
•    ใช้ในการสร้าง Stablecoin: เหรียญ Stablecoin ที่มีมูลค่าเทียบเท่ากับสกุลเงินในโลกจริง เช่น DAI ถูกสร้างและควบคุมผ่าน Smart Contract ที่รักษาเสถียรภาพของราคา
•    ใช้ในการกำกับดูแลโดยชุมชน: DAO (Decentralized Autonomous Organization) ใช้ Smart Contract ในการจัดการการโหวตและนำนโยบายที่ผ่านการโหวตไปใช้โดยอัตโนมัติ
•    ใช้ในการประกันภัยใน DeFi: บริการประกันภัยในโลก DeFi เช่น Nexus Mutual ใช้ Smart Contract ในการรับเบี้ยประกัน ตรวจสอบเงื่อนไขการเคลม และจ่ายค่าสินไหมทดแทนโดยอัตโนมัติ
•    ใช้ในการสร้าง Synthetic Asset: การสร้างสินทรัพย์สังเคราะห์ที่อ้างอิงราคาสินทรัพย์ในโลกจริง เช่น หุ้น ทองคำ น้ำมัน ทำได้โดยใช้ Smart Contract ร่วมกับ Oracle
       ดังนั้น Smart Contract จึงเป็นเสมือนหัวใจสำคัญของระบบ DeFi ทั้งหมด ที่ทำให้บริการทางการเงินสามารถทำงานได้โดยอัตโนมัติ ปลอดภัย โปร่งใส และไม่ต้องพึ่งพาตัวกลาง โดยผู้ใช้สามารถเข้าถึงบริการทางการเงินได้ทุกที่ทุกเวลา เพียงแค่มีอินเทอร์เน็ตและกระเป๋าเงินดิจิทัลเท่านั้น

การทำงานของสัญญาอัจฉริยะ (Smart Contract) แบบเข้าใจง่าย


สัญญาอัจฉริยะทำงานตามขั้นตอนดังนี้:
1.    คู่สัญญา PARTIES - เริ่มต้นจากบุคคลสองฝ่ายที่ต้องการทำข้อตกลงร่วมกัน พวกเขาตกลงเงื่อนไขที่จะใส่ในสัญญาอัจฉริยะ
2.    สัญญา CONTRACT - ข้อตกลงถูกเขียนเป็นโค้ดคอมพิวเตอร์และบันทึกลงในบล็อกเชน เมื่อบันทึกแล้วจะไม่สามารถแก้ไขได้ ทำให้ทั้งสองฝ่ายมั่นใจว่าสัญญาจะทำงานตามที่ตกลงกันไว้
3.    การดำเนินการ EXECUTION - สัญญาทำงานโดยอัตโนมัติเมื่อเงื่อนไขที่กำหนดเกิดขึ้น เช่น ถ้าถึงวันที่กำหนด หรือได้รับเงินครบตามจำนวน ระบบจะดำเนินการตามข้อตกลงทันทีโดยไม่ต้องรอการอนุมัติจากใคร
4.    ผลลัพธ์เหตุการณ์ EVENT OUTCOME- บางครั้งสัญญาต้องรู้ข้อมูลจากโลกภายนอก เช่น ผลการแข่งขันกีฬา ราคาหุ้น สภาพอากาศ หรือการยืนยันว่าสินค้าถูกส่งถึงปลายทางแล้ว
5.    ออราเคิล ORACLE - เป็นตัวกลางที่นำข้อมูลจากโลกภายนอกเข้าสู่บล็อกเชน ทำให้สัญญาอัจฉริยะรับรู้เหตุการณ์จริงและทำงานตามเงื่อนไขได้อย่างถูกต้อง

ข้อดีของ Smart Contract
•    ทำงานอัตโนมัติอย่างสมบูรณ์ตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้โดยไม่ต้องมีการแทรกแซงจากมนุษย์ ลดความล่าช้าและข้อผิดพลาด
•    ลดความจำเป็นในการใช้ตัวกลางอย่างทนายความ นายหน้า หรือธนาคาร ทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายและเวลา
•    มีความโปร่งใสสูง เนื่องจากทุกคนในเครือข่ายสามารถตรวจสอบโค้ดและการทำงานของสัญญาได้
•    มีความปลอดภัยจากการเข้ารหัส ข้อมูลถูกกระจายอยู่ในเครือข่ายบล็อกเชน ทำให้ยากต่อการโจมตีหรือเปลี่ยนแปลงข้อมูล
•    ประหยัดต้นทุนในการทำธุรกรรมและการบริหารจัดการสัญญาแบบดั้งเดิม
•    ทำงานด้วยความแม่นยำสูงตามโค้ดที่เขียนไว้ ไม่มีข้อผิดพลาดจากการตีความหรือการลืมปฏิบัติตามเงื่อนไข
•    ทำงานตลอด 24 ชั่วโมง ไม่มีเวลาทำการหรือวันหยุด สามารถทำธุรกรรมได้ทุกเมื่อที่ต้องการ
•    ไม่มีข้อจำกัดทางภูมิศาสตร์ สามารถทำธุรกรรมระหว่างบุคคลที่อยู่คนละประเทศได้โดยไม่ติดข้อจำกัด
•    ผู้ใช้มีความเป็นอิสระในการควบคุมสินทรัพย์และข้อมูลของตนเองอย่างเต็มที่
•    สามารถปรับแต่งได้ตามความต้องการเฉพาะ รองรับธุรกรรมที่ซับซ้อนและหลากหลาย
•    ลดความเสี่ยงจากการผิดสัญญา เนื่องจากทุกฝ่ายต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กำหนดในโค้ดอย่างเคร่งครัด
•    มีความรวดเร็วในการทำธุรกรรม เกิดขึ้นทันทีเมื่อเงื่อนไขครบถ้วน
•    สามารถทำงานร่วมกับระบบและแพลตฟอร์มอื่นๆ ได้ผ่าน API และ Oracle
•    ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้หลังจากถูกบันทึกลงบล็อกเชน ทำให้มั่นใจว่าสัญญาจะไม่ถูกแก้ไขภายหลัง
•    เปิดโอกาสให้เกิดนวัตกรรมทางการเงินรูปแบบใหม่ที่ไม่เคยมีมาก่อน เช่น DeFi และ DAO

ข้อเสียของ Smart Contract
•    มีความเสี่ยงสูงจากข้อผิดพลาดในโค้ด หากมีบั๊กหรือช่องโหว่ อาจนำไปสู่การสูญเสียสินทรัพย์จำนวนมากโดยไม่สามารถเรียกคืนได้
•    ขาดความยืดหยุ่น เมื่อถูกเผยแพร่ลงบล็อกเชนแล้ว ไม่สามารถแก้ไขได้แม้จะพบข้อผิดพลาดหรือสถานการณ์เปลี่ยนแปลงไป
•    มีความซับซ้อนทางเทคนิคสูง การเขียนและเข้าใจต้องอาศัยความรู้เฉพาะทาง ทำให้ผู้ใช้ทั่วไปเข้าถึงได้ยาก
•    ยังมีประเด็นทางกฎหมายที่ไม่ชัดเจนว่ามีผลบังคับใช้ในทุกประเทศหรือไม่ และจะบังคับใช้อย่างไร
•    ค่า Gas ที่ใช้ในการดำเนินการมีราคาสูงและไม่แน่นอน โดยเฉพาะในช่วงที่เครือข่ายมีการใช้งานสูง
•    ขาดกลไกในการแก้ไขข้อพิพาทหรือแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น เนื่องจากไม่มีตัวกลางหรือผู้มีอำนาจตัดสิน
•    มีข้อจำกัดในการประมวลผลและการจัดเก็บข้อมูล ทำให้ Smart Contract ที่ซับซ้อนมากอาจทำงานช้าหรือมีค่าใช้จ่ายสูง
•    ต้องพึ่งพา Oracle ในการรับข้อมูลจากโลกภายนอก ซึ่งอาจมีความเสี่ยงจากการให้ข้อมูลที่ไม่ถูกต้องหรือถูกแทรกแซง
•    มีความเป็นส่วนตัวต่ำ เนื่องจากข้อมูลทั้งหมดบนบล็อกเชนเป็นสาธารณะ ไม่เหมาะกับธุรกรรมที่ต้องการความลับ
•    มีความเสี่ยงจากการโจมตีในรูปแบบต่างๆ เช่น Flash Loan Attack, Reentrancy Attack หรือ Front-running
•    ไม่สามารถรองรับเงื่อนไขที่คลุมเครือหรือต้องการการตีความ ทำงานได้เฉพาะบนหลักการ "ถ้า-แล้ว" ที่ชัดเจนเท่านั้น
•    มีต้นทุนในการพัฒนาและตรวจสอบสูง ต้องใช้ผู้เชี่ยวชาญและการตรวจสอบความปลอดภัย (Audit) ซึ่งมีค่าใช้จ่ายมาก
•    มีความเสี่ยงจากการอัปเดตโปรโตคอลของบล็อกเชน (เช่น Hard Fork) ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของ Smart Contract ที่มีอยู่
•    มีข้อจำกัดด้านการขยายตัว เครือข่ายบล็อกเชนไม่สามารถรองรับปริมาณธุรกรรมจำนวนมากได้ ทำให้เกิดความล่าช้า
•    ยากในการทดสอบให้ครอบคลุมทุกกรณี เนื่องจากมีปัจจัยและสถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้นได้มากมายในสภาพแวดล้อมจริง

บทสรุป
      Smart Contract คือ เทคโนโลยีที่กำลังเปลี่ยนโฉมหน้าของระบบการเงินและการทำสัญญาในโลกดิจิทัล โดยอาศัยการทำงานบนบล็อกเชนที่ทำให้ไม่จำเป็นต้องมีตัวกลางในการทำธุรกรรมต่างๆ อีกต่อไป
       จุดเด่นของสัญญาอัจฉริยะอยู่ที่ความสามารถในการลดต้นทุนการทำธุรกรรม เพิ่มความเร็วในการดำเนินการ และสร้างความโปร่งใสที่สามารถตรวจสอบได้ในทุกขั้นตอน ทำให้ผู้ใช้งานมีความมั่นใจในระบบมากขึ้น
       ในอนาคต Smart Contract จะมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจดิจิทัล เมื่อนำมาใช้ร่วมกับเทคโนโลยีบล็อกเชน ทำให้เกิดนวัตกรรมทางการเงินในรูปแบบใหม่ๆ เช่น แอปพลิเคชันกระจายศูนย์ (dApps) การเงินไร้ศูนย์กลาง (DeFi) และโทเคนที่ไม่สามารถทดแทนได้ (NFT)
       แม้จะมีข้อจำกัดบางประการในปัจจุบัน แต่การพัฒนาอย่างต่อเนื่องของ Smart Contract และระบบนิเวศบล็อกเชนจะช่วยแก้ไขปัญหาเหล่านี้ และนำไปสู่การใช้งานที่แพร่หลายมากขึ้นในอนาคตอันใกล้ สร้างโอกาสใหม่ๆ ทางธุรกิจและเปิดประตูสู่ระบบการเงินที่เข้าถึงได้สำหรับทุกคน