[Support-3]

       การขาดทุนชั่วคราว (Impermanent Loss) มีความสำคัญอย่างยิ่งเพราะเป็นความเสี่ยงหลักที่ผู้ให้สภาพคล่องในระบบ DeFi ต้องเผชิญ ซึ่งอาจลดทอนผลตอบแทนที่คาดหวังไว้อย่างมีนัยสำคัญ หากไม่เข้าใจกลไกนี้ นักลงทุนอาจตัดสินใจเข้าร่วมกลุ่มสภาพคล่องโดยไม่ตระหนักถึงต้นทุนแฝงและอาจประสบกับการขาดทุนที่มากกว่าผลตอบแทน ความเข้าใจเรื่อง Impermanent Loss ช่วยให้นักลงทุนสามารถประเมินความเสี่ยงต่อผลตอบแทนได้อย่างเหมาะสม และเลือกกลยุทธ์การจัดการพอร์ตโฟลิโอที่สอดคล้องกับเป้าหมายการลงทุนนั้นเองค่ะ


Impermanent Loss การขาดทุนชั่วคราวใน Liquidity Pool คืออะไร?
      Impermanent Loss คือ การที่คุณได้รับมูลค่าสินทรัพย์น้อยกว่าที่ควรได้ เมื่อเทียบกับการแค่ถือสินทรัพย์เฉยๆ อันเนื่องมาจากกลไกการปรับสมดุลอัตโนมัติของ Liquidity Pool เมื่อราคาสินทรัพย์ในคู่นั้นเปลี่ยนแปลงไป
      การขาดทุนนี้อาจถูกชดเชยด้วยค่าธรรมเนียมการแลกเปลี่ยนหรือรางวัล token เพิ่มเติมที่คุณได้รับจากการเป็นผู้ให้สภาพคล่อง ซึ่งทำให้การฝากใน Liquidity Pool ยังคงเป็นกลยุทธ์การลงทุนที่น่าดึงดูดสำหรับหลายคน แม้จะมีความเสี่ยงจาก Impermanent Loss ก็ตาม
•    เกิดขึ้นเมื่อ ราคาของสินทรัพย์คู่มีการเปลี่ยนแปลงไปจากตอนเริ่มฝาก ยิ่งเปลี่ยนแปลงมาก IL ยิ่งสูง
•    สาเหตุเกิดจาก กลไกปรับสมดุลอัตโนมัติของ Liquidity Pool ที่ใช้สมการ Constant Product Formula (x × y = k)
•    ความเสี่ยงสูงสุด เกิดเมื่อราคาเปลี่ยนแปลงมาก โดยการเปลี่ยนแปลง +500% จะทำให้เกิด IL ประมาณ 25%
•    ชดเชยได้ด้วย ค่าธรรมเนียมการซื้อขายที่ได้รับจากการให้สภาพคล่อง และโทเคนจูงใจจากโปรโตคอล (Farming Rewards)
•    กลยุทธ์ป้องกัน ควรเลือกคู่สินทรัพย์ที่ผันผวนน้อย แบ่งเงินลงทุน และคำนวณว่าผลตอบแทนจะคุ้มกับ IL หรือไม่
•    เปรียบเทียบง่ายๆ เหมือนการแลกเปลี่ยนระหว่างผลตอบแทน (ค่าธรรมเนียม+รางวัล) กับความเสี่ยงที่จะได้กำไรน้อยกว่าการถือครองเฉยๆ
•    เป็นส่วนหนึ่งของระบบ DeFi ไม่ใช่ข้อผิดพลาดหรือบั๊ก แต่เป็นคุณสมบัติของการให้สภาพคล่องในกลุ่มแบบอัตโนมัติ
•    ผู้ลงทุนควร ศึกษาและเข้าใจ IL ก่อนให้สภาพคล่องกับคู่สินทรัพย์ใดๆ โดยเฉพาะในช่วงที่ตลาดผันผวนสูง

การขาดทุนชั่วคราว (IL) คืออะไร?
      ทำไมจึงเรียกว่า "ชั่วคราว"? เหตุผลที่เรียกว่า "ชั่วคราว" (Impermanent) เพราะการขาดทุนนี้ยังไม่เกิดขึ้นจริงจนกว่าคุณจะถอนสินทรัพย์ออกจาก Liquidity Pool ถ้าราคาของสินทรัพย์กลับมาเท่ากับราคาตอนที่คุณเริ่มฟาร์ม การขาดทุนนี้ก็จะหายไปโดยสมบูรณ์



กลไกการเกิด Impermanent Loss
      เมื่อคุณเข้าร่วม Liquidity Pool ในแพลตฟอร์ม DeFi คุณต้องฝากสินทรัพย์เป็นคู่ เช่น BNB-CAKE หรือ BUSD-WAD ในสัดส่วนที่เท่ากันทางมูลค่า (50:50) กลไกที่ทำให้เกิด Impermanent Loss มีดังนี้:
1.    การทำงานของ Liquidity Pool: Liquidity Pool ทำงานตามสมการคณิตศาสตร์ที่เรียกว่า "Constant Product Formula" (x × y = k) เพื่อรักษาสมดุลของสินทรัพย์ในพูล
2.    การปรับสมดุลอัตโนมัติ: เมื่อราคาสินทรัพย์ในตลาดเปลี่ยนแปลง (เช่น BNB ราคาสูงขึ้น) พูลจะปรับสัดส่วนสินทรัพย์โดยอัตโนมัติ ทำให้มี BNB น้อยลงและมีเหรียญอื่นมากขึ้น
3.    ผลกระทบต่อผู้ให้สภาพคล่อง: เมื่อคุณถอนสินทรัพย์ออกจากพูล คุณจะได้รับสินทรัพย์ในสัดส่วนที่ปรับใหม่แล้ว ซึ่งมักจะมีมูลค่ารวมน้อยกว่าการถือครองสินทรัพย์เดิมไว้เฉยๆ โดยเฉพาะเมื่อราคาของสินทรัพย์หนึ่งในคู่นั้นเพิ่มขึ้นมาก

ทำไมเราถึงยอมเสี่ยงกับ Impermanent Loss?
แม้จะมีความเสี่ยงจาก Impermanent Loss แต่การให้สภาพคล่องก็มีข้อดีหลายประการ:
•    ค่าธรรมเนียมการแลกเปลี่ยน: คุณจะได้รับส่วนแบ่งจากค่าธรรมเนียมการแลกเปลี่ยนที่เกิดขึ้นในพูล
•    รางวัลเพิ่มเติม: หลายแพลตฟอร์มมอบโทเคนเพิ่มเติมเป็นรางวัลสำหรับผู้ให้สภาพคล่อง
•    ผลตอบแทนอาจชดเชยได้: ในบางกรณี ค่าธรรมเนียมและรางวัลที่ได้รับอาจมากกว่า Impermanent Loss ทำให้ยังคงได้กำไรโดยรวม

เครื่องคำนวณการขาดทุนชั่วคราว
•    มีเครื่องคำนวณ IL ที่ช่วยประมาณการสูญเสียที่อาจเกิดขึ้นเมื่อให้สภาพคล่องแก่กลุ่มเฉพาะ
•    พิจารณาปัจจัยต่างๆ เช่น ราคาสินทรัพย์เริ่มต้น องค์ประกอบของกลุ่ม และการเปลี่ยนแปลงราคาตามเวลา
•    ด้านล่างเป็นเครื่องคำนวณ IL ที่มีประโยชน์สองตัว:
- เครื่องคำนวณการขาดทุนชั่วคราวของ CoinGecko
- เครื่องคำนวณการขาดทุนชั่วคราวของ GitHub

ปัจจัยที่มีผลต่อการขาดทุนชั่วคราว
ในการนำทาง IL ในตลาดคริปโตเคอร์เรนซีอย่างมีประสิทธิภาพ มีปัจจัยสำคัญหลายประการที่นักเทรดอาจพิจารณา:
1.    องค์ประกอบของกลุ่มสภาพคล่องมีบทบาทสำคัญ กลุ่มที่มีสินทรัพย์ที่มีความสัมพันธ์สูงหรือคู่สเตเบิลคอยน์โดยทั่วไปจะมีระดับ IL ต่ำกว่า การเข้าใจพลวัตของสินทรัพย์ภายในกลุ่มสามารถช่วยในการประเมินความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น
2.    กรอบเวลาเป็นปัจจัยสำคัญที่ต้องพิจารณา IL โดยทฤษฎีแล้วมีลักษณะชั่วคราว หมายความว่าเมื่อเวลาผ่านไป การสูญเสียอาจลดลงหรือกำจัดได้หากมูลค่าสัมพัทธ์ของสินทรัพย์กลับสู่ระดับเริ่มต้น ดังนั้น การพิจารณาระยะเวลาของสินทรัพย์ที่ล็อคในกลุ่มและโอกาสที่สินทรัพย์จะฟื้นฟูมูลค่าเริ่มต้นจึงเป็นสิ่งสำคัญในการจัดการ IL อย่างมีประสิทธิภาพ
3.    เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องอัปเดตกับพัฒนาการล่าสุดในตลาดคริปโตเคอร์เรนซี การแนะนำสินทรัพย์ใหม่หรือการเปลี่ยนแปลงสภาวะตลาดอาจส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อความเสี่ยงและผลตอบแทนที่เกี่ยวข้องกับ IL การติดตามแนวโน้มตลาดอย่างใกล้ชิดและปรับกลยุทธ์ตามนั้นสามารถช่วยลดผลกระทบของ IL

การลดและชดเชยผลกระทบ
•    แม้ว่า IL เป็นความเสี่ยงที่มีอยู่ในตัวสำหรับนักเทรดเมื่อให้สภาพคล่องแก่กลุ่ม แต่มีกลยุทธ์ที่พวกเขาอาจใช้เพื่อลดการเปิดรับและบรรเทาผลกระทบ
•  หนึ่งในแง่มุมที่ควรพิจารณา คือ การเลือกกลุ่มที่จะให้สภาพคล่องอย่างระมัดระวัง โดยการเลือกกลุ่มที่มีสินทรัพย์ที่สัมพันธ์กันหรือคู่สเตเบิลคอยน์ โอกาสที่จะเกิด IL อาจลดลง
•    นอกจากนี้ การกระจายสภาพคล่องสามารถช่วยกระจายความเสี่ยงและลดผลกระทบของ IL
•    อีกกลยุทธ์หนึ่งที่นักเทรดอาจพิจารณา คือ ผลตอบแทนที่อาจเกิดขึ้นจากค่าธรรมเนียมการซื้อขาย กลุ่มสภาพคล่องบางกลุ่มให้รางวัลในรูปแบบของค่าธรรมเนียมการทำธุรกรรมที่เกิดจากกิจกรรมการซื้อขายภายในกลุ่ม ด้วยการวิจัยอย่างรอบคอบ โดยการเข้าร่วมในกลุ่มที่มีปริมาณการซื้อขายและค่าธรรมเนียมสูง นักเทรดอาจชดเชย IL ด้วยค่าธรรมเนียมที่ได้รับนั้นเองค่ะ

ความเสี่ยงและผลตอบแทนของกลุ่มสภาพคล่อง
•    แม้ว่า IL จะเป็นความเสี่ยง แต่สิ่งสำคัญ คือ ต้องทราบว่ายังมีผลตอบแทนที่อาจเกิดขึ้นจากการให้สภาพคล่อง ที่จริงแล้ว IL อาจเป็นการแลกเปลี่ยนกับผลตอบแทนที่อาจเกิดขึ้นจากการให้สภาพคล่อง โดยการให้สภาพคล่องแก่กลุ่ม นักเทรดช่วยเพิ่มสภาพคล่องโดยรวมในตลาดคริปโตและช่วยให้การซื้อขายมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะส่งผลให้ได้รับรางวัลเช่นค่าธรรมเนียมการซื้อขายหรือโทเค็นเพิ่มเติม
•    ด้วยกลยุทธ์ที่เหมาะสม รางวัลที่ได้รับจากการให้สภาพคล่องสามารถชดเชย IL และอาจสร้างผลตอบแทนเพิ่มเติม
•    สิ่งสำคัญที่ต้องประเมินความเสี่ยงและผลตอบแทนอย่างรอบคอบก่อนเข้าร่วมการให้สภาพคล่อง การเข้าใจพลวัตของสินทรัพย์ การประเมินความผันผวนที่อาจเกิดขึ้น และการพิจารณากรอบเวลาเป็นปัจจัยสำคัญในการกำหนดว่าผลตอบแทนสามารถมีน้ำหนักมากกว่า IL ที่อาจเกิดขึ้นหรือไม่

วิธีลดความเสี่ยงจาก Impermanent Loss
การรู้จักและเข้าใจ Impermanent Loss ช่วยให้คุณวางแผนการลงทุนใน DeFi ได้ดีขึ้น โดยมีวิธีลดความเสี่ยง ดังนี้:
•    เลือกคู่สินทรัพย์ที่มีความผันผวนใกล้เคียงกัน: เช่น ETH-wBTC จะมี Impermanent Loss น้อยกว่า ETH-USDT
•    พิจารณาช่วงเวลาการลงทุน: การฟาร์มในระยะยาวอาจช่วยให้ราคากลับมาใกล้เคียงกับตอนเริ่มต้น ลดโอกาสเกิด Impermanent Loss
•    คำนวณผลตอบแทนเทียบกับความเสี่ยง: ดูว่าค่าธรรมเนียมและรางวัลที่คาดว่าจะได้รับนั้นคุ้มกับความเสี่ยงจาก Impermanent Loss หรือไม่
•    ใช้กลยุทธ์ Hedging: บางแพลตฟอร์มมีเครื่องมือช่วยป้องกัน Impermanent Loss โดยเฉพาะ
Impermanent Loss เป็นแนวคิดที่สำคัญที่ผู้ลงทุนใน DeFi ควรเข้าใจอย่างถ่องแท้ก่อนเริ่มให้สภาพคล่อง เพื่อให้สามารถตัดสินใจลงทุนได้อย่างชาญฉลาดและเตรียมรับมือกับความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้อย่างเหมาะสม

ความสัมพันธ์ระหว่างการขาดทุนชั่วคราวและความผันผวนในตลาดคริปโต
•    ความผันผวนในตลาดคริปโตเป็นปัจจัยสำคัญของ IL เมื่อราคาของสินทรัพย์ในกลุ่มสภาพคล่องมีระดับความผันผวนสูง โอกาสที่จะเกิด IL จะเพิ่มขึ้น
•    นี่เป็นเพราะมูลค่าสัมพัทธ์ของสินทรัพย์ภายในกลุ่มสามารถผันผวนอย่างมาก นำไปสู่โอกาสที่สูงขึ้นของ IL
•    เป็นสิ่งสำคัญสำหรับนักเทรดที่จะพิจารณาความผันผวนของสินทรัพย์ที่พวกเขาให้สภาพคล่อง สินทรัพย์ที่มีความผันผวนสูงอาจส่งผลให้เกิด IL สูงกว่าเมื่อเทียบกับสินทรัพย์ที่มีเสถียรภาพมากกว่า
•    ดังนั้น การเข้าใจความผันผวนทางประวัติศาสตร์ของสินทรัพย์และสภาวะตลาดโดยรวมจึงเป็นสิ่งสำคัญในการจัดการความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับ IL

บทสรุป: การนำทางการขาดทุนชั่วคราวใน DeFi
      การขาดทุนชั่วคราวเป็นปรากฏการณ์ที่อาจส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อสินทรัพย์คริปโตเคอร์เรนซี และแม้ว่า IL จะมีความเสี่ยง แต่ด้วยการพิจารณาอย่างรอบคอบและการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ นักเทรดสามารถนำทางมันและทำหน้าที่เป็นผู้ให้สภาพคล่องได้สำเร็จ นักเทรดที่มีทักษะอาจจัดการ IL อย่างมีประสิทธิภาพโดยการเลือกกลุ่มที่จะให้สภาพคล่องอย่างรอบคอบ การกระจายสินทรัพย์ และการอัปเดตกับแนวโน้มตลาด