[Support-3]

       Flash Loan ได้พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่านวัตกรรมทางการเงินนั้นไม่ได้หยุดนิ่ง และเทคโนโลยีนี้จะยังคงเป็นส่วนสำคัญของระบบการเงินในอนาคต แม้จะมีความท้าทาย แต่หากเราสามารถเรียนรู้และปรับตัว Flash Loan อาจเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังในการสร้างระบบการเงินที่เปิดกว้าง โปร่งใส และเข้าถึงได้สำหรับทุกคนอย่างแท้จริง
       ในโลกแห่งเทคโนโลยีที่กำลังพัฒนาอย่างรวดเร็ว สิ่งสำคัญ คือ การสร้างสมดุลระหว่างนวัตกรรมและความปลอดภัย ระหว่างโอกาสและความเสี่ยง เพราะนั่น คือ หนทางที่จะทำให้ DeFi เติบโตอย่างยั่งยืนและเป็นประโยชน์ต่อทุกคนในระยะยาว



Flash Loan คืออะไร?
       Flash Loan คือ การกู้ยืมที่ไม่ต้องใช้หลักประกัน (uncollateralized loans) รูปแบบใหม่ที่บังคับใช้โดยสมาร์ทคอนแทรกต์ ซึ่งริเริ่มโดย Aave หนึ่งในโปรโตคอลการให้กู้ยืมชั้นนำในวงการ DeFi นั่นเอง!
โดยปกติเวลากู้เงินจากธนาคาร พี่ ๆ จะเจอแบบนี้:
•    กู้เงินไม่มาก (เช่น 2,000 ดอลลาร์): บางครั้งไม่ต้องมีหลักประกัน แค่มีประวัติการจ่ายหนี้ดี ๆ
•    กู้เงินจำนวนมาก (เช่น 30,000 ดอลลาร์): ต้องมีหลักประกัน เช่น บ้าน รถยนต์ ฯลฯ
แต่ Flash Loan เจ๋งกว่านั้นเยอะ เพราะคุณสามารถ:
•    กู้ได้โดยไม่ต้องมีหลักประกัน
•    ไม่ต้องตรวจสอบเครดิต
•    กู้ได้ไม่จำกัดจำนวน
มีเงื่อนไขแค่ว่า... ต้องชำระเงินคืนในธุรกรรมเดียวกัน นั่นหมายความว่าทั้งหมดนี้ต้องเกิดขึ้นภายในบล็อกเดียวกันบนบล็อกเชน

การทำงานของ Flash Loan
Flash Loan ทำงานแบบนี้นะคะ
1.    คุณกู้เงินจากโปรโตคอลการให้กู้ยืม (เช่น Aave)
2.    ใช้เงินที่กู้มาทำอะไรสักอย่าง (เช่น อาร์บิทราจ)
3.    ชำระเงินคืนพร้อมดอกเบี้ยในธุรกรรมเดียวกัน
4.    ถ้าชำระไม่ได้ ธุรกรรมทั้งหมดจะถูกย้อนกลับ เหมือนไม่เคยเกิดขึ้น!

ขั้นตอนที่ 1: การกู้ยืมจากโปรโตคอลการให้กู้ยืม
เมื่อต้องการใช้ Flash Loan ขั้นแรก คือ การเริ่มธุรกรรมบนบล็อกเชนและร้องขอการกู้ยืมจากโปรโตคอล DeFi ที่ให้บริการ Flash Loan เช่น Aave, dYdX หรือ Uniswap
สิ่งที่พิเศษคือ:
•    ไม่จำกัดวงเงิน - พี่สามารถกู้ได้เท่าที่มีในพูล (สภาพคล่อง) ของโปรโตคอลนั้น ๆ
•    ไม่ต้องมีเงินฝาก - ปกติการกู้ใน DeFi ต้องวางหลักประกันมากกว่าที่กู้ (over-collateralized) แต่ Flash Loan ไม่ต้อง
•    ดำเนินการในบล็อกเดียว - ทั้งหมดเกิดขึ้นในธุรกรรมเดียวบนบล็อกเชน ไม่ใช่หลายธุรกรรมต่อเนื่องกัน
•    ตัวอย่างเชิงเทคนิค:
o    สมมติเรียกใช้ฟังก์ชัน flashLoan() ของ Aave เพื่อกู้ ETH มูลค่า 1 ล้านดอลลาร์
o    สมาร์ทคอนแทรกต์จะโอน ETH ไปยังแอดเดรสของตัวเอง แบบชั่วคราว แต่ธุรกรรมยังไม่เสร็จสิ้น มันเพียงแค่เริ่มต้นเท่านั้น

ขั้นตอนที่ 2: การใช้เงินกู้เพื่อดำเนินการใดๆ
นี่คือขั้นตอนที่น่าสนใจที่สุด! หลังจากได้รับเงินกู้แล้ว สามารถใช้มันทำอะไรก็ได้ตามที่ต้องการ ภายในธุรกรรมเดียวกัน โดยทั่วไปมักใช้สำหรับ:
1.    อาร์บิทราจ (Arbitrage) - ทำกำไรจากความแตกต่างของราคาระหว่างตลาด เช่น:
o    ETH ราคา $3,000 บน Uniswap
o    ETH ราคา $3,030 บน SushiSwap
o    กู้ ETH มูลค่า $1 ล้านจาก Aave
o    ซื้อ ETH บน Uniswap
o    ขาย ETH บน SushiSwap
o    กำไร $10,000 (หลังหักค่าธรรมเนียม)
2.    การเปลี่ยนหลักประกัน (Collateral Swapping) - เปลี่ยนเงินกู้จากโปรโตคอลหนึ่งไปอีกโปรโตคอลที่มีดอกเบี้ยถูกกว่า เช่น:
o    คุณมีเงินกู้กับ Compound ที่เสียดอกเบี้ย 5%
o    กู้เงินผ่าน Flash Loan จาก Aave
o    ใช้เงินชำระหนี้ที่ Compound (ปลดล็อคหลักประกัน)
o    นำหลักประกันที่ได้คืนไปกู้ที่ dYdX ที่มีดอกเบี้ย 3%
o    ชำระเงินคืน Flash Loan
o    ผลลัพธ์: ย้ายเงินกู้ไปยังแพลตฟอร์มที่มีดอกเบี้ยต่ำกว่า โดยไม่ต้องมีเงินทุนเริ่มต้น
3.    การทำ Liquidation - ช่วยชำระบัญชีตำแหน่งที่ใกล้ถูกบังคับขาย เช่น
o    มีตำแหน่งการกู้ใน Maker ที่ใกล้ถูกบังคับชำระบัญชี (Liquidation)
o    กู้เงินผ่าน Flash Loan
o    ซื้อหลักประกันในราคาที่ต่ำกว่าตลาด (ส่วนลดกรณีบังคับขาย)
o    ขายในตลาดปกติเพื่อทำกำไร
o    ชำระเงินคืน Flash Loan
ข้อควรรู้: ในขั้นตอนนี้ สมาร์ทคอนแทรกต์ของพี่จะต้องทำงานอย่างไม่มีข้อผิดพลาด เพราะหากมีข้อผิดพลาดเกิดขึ้น ธุรกรรมทั้งหมดจะถูกย้อนกลับ (revert)!

ขั้นตอนที่ 3: การชำระเงินคืนพร้อมดอกเบี้ย
หลังจากดำเนินการเสร็จสิ้น พี่จะต้องชำระเงินกู้คืนทั้งหมดพร้อมดอกเบี้ย นี่คือส่วนที่สำคัญมาก:
•    ต้องชำระคืนในธุรกรรมเดียวกัน - ไม่สามารถชำระในบล็อกถัดไปได้
•    ต้องชำระครบทั้งจำนวน + ดอกเบี้ย - โดยทั่วไปดอกเบี้ย Flash Loan อยู่ที่ 0.09% ถึง 0.3% ขึ้นอยู่กับโปรโตคอล
•    ชำระผ่านสมาร์ทคอนแทรกต์ - โดยเรียกใช้ฟังก์ชัน callback ที่ระบุไว้
ตัวอย่างการคำนวณดอกเบี้ย:
•    กู้ 1,000 ETH (~$3 ล้าน)
•    อัตราดอกเบี้ย Aave Flash Loan: 0.09%
•    ค่าดอกเบี้ยที่ต้องชำระ: 0.9 ETH (~$2,700)
•    ยอดชำระรวม: 1,000.9 ETH
ข้อสังเกต: แม้ว่าดอกเบี้ยจะดูน้อย แต่เมื่อคิดเป็นรายปี (APR) จะเทียบเท่ากับหลายพันเปอร์เซ็นต์ เพราะเป็นการกู้ระยะเวลาสั้นมาก (เพียงไม่กี่วินาที)

ขั้นตอนที่ 4: การย้อนกลับหากชำระไม่ได้
นี่คือกลไกความปลอดภัยสำคัญของ Flash Loan:
•    การตรวจสอบอัตโนมัติ - ในตอนท้ายของธุรกรรม โปรโตคอลจะตรวจสอบว่าได้รับเงินคืนครบถ้วนหรือไม่
•    การย้อนกลับแบบทันที - หากชำระไม่ครบ ธุรกรรมทั้งหมดจะถูกย้อนกลับ (revert) ทันที
•    ไม่มีผลกระทบต่อบล็อกเชน - ทุกอย่างจะกลับสู่สถานะเดิมเหมือนไม่เคยเกิดธุรกรรมนี้ขึ้น
•    ค่าแก๊สยังคงถูกเรียกเก็บ - แม้ธุรกรรมจะล้มเหลว ผู้ทำธุรกรรมยังต้องจ่ายค่าแก๊ส
ข้อควรรู้เพิ่มเติม: การย้อนกลับนี้เกิดขึ้นเพราะคุณสมบัติ "atomicity" ของบล็อกเชน ซึ่งหมายความว่าธุรกรรมจะสำเร็จทั้งหมดหรือล้มเหลวทั้งหมด ไม่มีสถานะกึ่งกลาง

การโจมตีแบบ Flash Loan คืออะไร?
Flash Loan Attack คือการที่แฮกเกอร์:
1.    ยืมเงินผ่าน Flash Loan (เงินจำนวนมาก)
2.    ใช้เงินนั้นบิดเบือนราคาในตลาดหรือหาช่องโหว่ในสมาร์ทคอนแทรกต์
3.    ทำกำไรจากการบิดเบือนราคาหรือช่องโหว่
4.    จ่ายคืนเงินกู้ Flash Loan และหายตัวไปพร้อมกำไร
กรณีศึกษาจริง: การโจมตี PancakeBunny
เมื่อปี 2021 PancakeBunny (โปรโตคอล yield farming บน BSC) ถูกโจมตีด้วย Flash Loan Attack โดย:
1.    แฮกเกอร์ยืม BNB จำนวนมากผ่าน PancakeSwap
2.    ใช้ BNB นั้นบิดเบือนราคาของคู่เหรียญ USDT/BNB และ BUNNY/BNB ในพูลของ PancakeBunny
3.    ขโมย BUNNY จำนวนมากและทิ้งขายในตลาด ทำให้ราคาดิ่งลงกว่า 95%!
4.    จ่ายคืนเงินกู้ Flash Loan
5.    หายไปพร้อมกำไรประมาณ 3 ล้านดอลลาร์

ทำไม Flash Loan Attack ถึงพบบ่อยใน DeFi?
มี 2 เหตุผลหลักที่ทำให้การโจมตีแบบนี้เกิดขึ้นบ่อย
•    ค่าใช้จ่ายต่ำ - ต่างจากการโจมตีแบบ 51% ที่ต้องใช้ทรัพยากรมหาศาล แฮกเกอร์แค่ต้องการคอมพิวเตอร์ อินเทอร์เน็ต และความคิดสร้างสรรค์ (แบบผิด ๆ)
•    ความเสี่ยงต่ำ - จนถึงปัจจุบัน แทบไม่มีผู้โจมตีแบบ Flash Loan ที่ถูกจับได้ พวกเขาสามารถใช้เครื่องมืออย่าง Tornado Cash เพื่อซ่อนร่องรอย



วิธีป้องกัน Flash Loan Attack
แม้จะไม่มีวิธีแก้ปัญหาที่สมบูรณ์แบบ แต่มีขั้นตอนที่สามารถช่วยลดความเสี่ยงได้
1.    ใช้ Oracle แบบกระจายอำนาจสำหรับข้อมูลราคา - โปรโตคอล DeFi ควรใช้ Oracle แบบกระจายอำนาจอย่าง Chainlink หรือ Band Protocol แทนที่จะพึ่งพา DEX เพียงแห่งเดียว
2.    บังคับให้ธุรกรรมสำคัญผ่านสองบล็อก - Dragonfly Research เสนอให้ Flash Loan ต้องผ่านสองบล็อกแทนที่จะเป็นบล็อกเดียว
3.    ใช้เครื่องมือตรวจจับการโจมตี - OpenZeppelin ได้เปิดตัวโปรแกรม OpenZeppelin Defender ที่ช่วยให้ผู้จัดการโปรเจกต์สามารถตรวจจับการโจมตีสมาร์ทคอนแทรกต์และกิจกรรมผิดปกติอื่น ๆ ได้

สรุป Flash Loan เทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงโลก DeFi อย่างมีสองด้าน
       Flash Loan เปรียบเสมือนดาบสองคมในระบบการเงินแบบกระจายศูนย์ ในด้านหนึ่ง เทคโนโลยีนี้เปิดประตูสู่โอกาสทางการเงินที่ไม่เคยมีมาก่อน โดยช่วยให้คนธรรมดาสามารถเข้าถึงเงินทุนมหาศาลได้โดยไม่ต้องมีทรัพย์สินเริ่มต้น - นับเป็นการปฏิวัติวงการการเงินอย่างแท้จริง
       แต่ในขณะเดียวกัน ด้วยพลังอันมหาศาลนี้ เราได้เห็นการนำไปใช้ในทางที่ผิด ผ่านการโจมตีแบบ Flash Loan Attack ที่สร้างความเสียหายนับร้อยล้านดอลลาร์ให้กับระบบนิเวศ DeFi สถานการณ์นี้เป็นเหมือนบททดสอบสำคัญของเทคโนโลยีบล็อกเชนที่ยังอยู่ในช่วงเริ่มต้น ทุกการโจมตีคือบทเรียนที่ทำให้เราต้องพัฒนาโปรโตคอลให้แข็งแกร่งขึ้น
       เมื่อมองไปข้างหน้า การพัฒนาระบบป้องกันที่ดีขึ้น เช่น Oracle แบบกระจายศูนย์ที่เชื่อถือได้ และการตรวจสอบโค้ดอย่างเข้มงวด จะเป็นกุญแจสำคัญในการสร้างโลก DeFi ที่ปลอดภัยยิ่งขึ้น ในระหว่างนี้ นักลงทุนควรระมัดระวังและเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง เพราะความรู้คือเกราะป้องกันที่ดีที่สุด