Token Curated Registry (TCR) คืออะไร
(https://www.thailandtraderclub.com/index.php?action=dlattach;attach=8993;image)
Token Curated Registry หรือ TCR คือ บัญชีรายชื่อข้อมูลดิจิทัลรูปแบบหนึ่งที่ทำงานอยู่บนระบบบล็อกเชน บัญชีรายชื่อนี้ไม่ได้ถูกควบคุมโดยบริษัทใดบริษัทหนึ่ง แต่ถูกดูแลร่วมกันโดยชุมชนของผู้ที่ถือเหรียญดิจิทัลที่เรียกว่า "โทเคน"[/u]
• เป้าหมายหลัก คือ การร่วมกันสร้างรายชื่อที่เต็มไปด้วยข้อมูลคุณภาพสูงและน่าเชื่อถือเท่านั้น โดยใช้โทเคนเป็นเครื่องมือสำคัญในการคัดกรอง
• กลไกการทำงานของ TCR เริ่มต้นเมื่อมีคนต้องการเพิ่มข้อมูลของตนเองเข้าไปในบัญชีรายชื่อนั้น เขาจะต้องวางโทเคนจำนวนหนึ่งไว้เป็นเงินประกันเพื่อแสดงความจริงจังและรับรองคุณภาพของข้อมูล
• หลังจากนั้น ชุมชนซึ่งเป็นผู้ถือโทเคนคนอื่นๆ จะมีเวลาในการตรวจสอบข้อมูลที่ถูกเสนอเข้ามา หากมีคนในชุมชนเห็นว่าข้อมูลนั้นไม่ถูกต้องหรือไม่เป็นไปตามกฎที่ตั้งไว้
• เขาสามารถยื่นเรื่อง "ท้าทาย" ได้ โดยผู้ท้าทายก็ต้องวางโทเคนในจำนวนเท่ากันเพื่อเป็นหลักประกันเช่นกัน
• เมื่อมีการท้าทายเกิดขึ้น จะนำไปสู่การลงคะแนนเสียงของคนในชุมชนทั้งหมด เพื่อตัดสิน การตัดสินแพ้ชนะจะมาจากการโหวตโดยใช้โทเคนเป็นสิทธิ์ในการออกเสียง
• ฝ่ายที่ชนะโหวตจะได้รับโทเคนของฝ่ายที่แพ้ไปเป็นรางวัล และข้อมูลดังกล่าวจะถูกเพิ่มหรือปฏิเสธตามผลการโหวต แต่หากไม่มีใครท้าทายเลยภายในเวลาที่กำหนด
• ข้อมูลนั้นก็จะถูกเพิ่มเข้าไปในบัญชีโดยอัตโนมัติ
หัวใจสำคัญ
หัวใจสำคัญของระบบนี้ คือ การสร้างแรงจูงใจทางเศรษฐกิจเพื่อให้ทุกคนช่วยกันรักษาคุณภาพของบัญชีรายชื่อ คนที่ช่วยกันหาข้อมูลที่ไม่ดีหรือโหวตในฝั่งที่ถูกต้องจะได้รับรางวัล ในขณะที่คนที่พยายามใส่ข้อมูลที่ไม่ดีเข้ามาหรือโหวตผิดพลาดจะเสียโทเคนไป ด้วยเหตุนี้ TCR จึงเป็นระบบที่สามารถคัดกรองข้อมูลให้มีคุณภาพได้อย่างต่อเนื่อง มีความโปร่งใส และยุติธรรมเพราะการตัดสินใจมาจากเสียงส่วนใหญ่ของชุมชน ไม่ใช่จากคนใดคนหนึ่ง
ข้อดีและข้อเสียของ TCR
ข้อดีที่สำคัญ
• คือ การกำกับดูแลโดยชุมชน ทำให้การตัดสินใจเป็นประชาธิปไตยและยุติธรรม ไม่ขึ้นอยู่กับคนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง นอกจากนี้ ระบบแรงจูงใจทางเศรษฐกิจยังช่วยรับประกันว่าข้อมูลในบัญชีรายชื่อจะมี คุณภาพสูง เพราะทุกคนมีส่วนได้ส่วนเสียในการคัดกรองข้อมูลที่ไม่ดีออกไป และทุกกระบวนการยังมีความ โปร่งใส สามารถตรวจสอบได้ทั้งหมดบนบล็อกเชน
ส่วนข้อเสีย
• คือ ระบบยังมีความ ซับซ้อน ซึ่งอาจเป็นเรื่องยากสำหรับผู้ใช้ใหม่ การเข้าร่วมจำเป็นต้องมี ต้นทุน ในการซื้อและวางโทเคนเป็นประกัน และมีความเสี่ยงที่เรียกว่า "อำนาจนิยมโดยคนรวย" (Plutocracy) ซึ่งผู้ที่ถือโทเคนจำนวนมากจะมีอำนาจในการโหวตสูงกว่าคนอื่น และอาจควบคุมทิศทางของบัญชีรายชื่อได้
ความเสี่ยงและการโจมตีที่อาจเกิดขึ้น
• แม้ว่า TCR จะถูกออกแบบมาอย่างดี แต่ก็ยังมีช่องโหว่ที่อาจถูกโจมตีได้
• ความเสี่ยงที่สำคัญคือ การโจมตี 51% (51% Attack) หากมีบุคคลหรือกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งสามารถควบคุมโทเคนได้เกินครึ่งหนึ่งของทั้งหมด พวกเขาก็จะสามารถควบคุมผลการโหวตทั้งหมดได้
• นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงเรื่อง การติดสินบนผู้โหวต (Bribe Attack) ซึ่งผู้ไม่หวังดีอาจจ่ายเงินนอกระบบเพื่อให้ผู้ถือโทเคนโหวตตามที่ตนเองต้องการ
• และอีกปัญหาคือ ความเฉยเมยของผู้ใช้ หากผู้ถือโทเคนส่วนใหญ่ไม่เข้ามามีส่วนร่วมในการโหวต ก็อาจเปิดโอกาสให้กลุ่มคนเล็กๆ ที่มีความกระตือรือร้นสามารถควบคุมบัญชีรายชื่อได้ง่ายขึ้น
อนาคตและการประยุกต์ใช้ในด้านอื่นๆ
• ศักยภาพของ TCR นั้นไปไกลกว่าแค่การสร้างบัญชีรายชื่อธรรมดา
• ในอนาคตเราอาจเห็นการนำ TCR ไปประยุกต์ใช้ในวงกว้างมากขึ้น เช่น การสร้าง ระบบชื่อเสียงที่น่าเชื่อถือ
• สำหรับการจัดอันดับผู้ให้บริการต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นแพทย์ ทนายความ หรือร้านค้าออนไลน์ โดยไม่ต้องพึ่งพาบริษัทกลางอย่าง Yelp หรือ Google Reviews
• นอกจากนี้ยังสามารถใช้ใน การกรองเนื้อหา บนแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียแบบกระจายศูนย์ ให้ชุมชนเป็นผู้ตัดสินว่าเนื้อหาใดมีคุณค่าหรือเป็นอันตราย
• และยังสามารถใช้เพื่อ การรับรองมาตรฐานสินค้า เช่น การสร้างบัญชีรายชื่อผลิตภัณฑ์ที่ผ่านมาตรฐานออร์แกนิก หรือสินค้าที่ผลิตอย่างมีจริยธรรม
• ซึ่งทั้งหมดนี้จะถูกดูแลและตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญและผู้บริโภคในชุมชนนั้นๆ เอง
วิธีการทำงานของ Token Curated Registries (TCR)
(https://www.thailandtraderclub.com/index.php?action=dlattach;attach=8995;image)
ภาพนี้กำลังอธิบายขั้นตอนการสร้าง "รายชื่อแนะนำที่น่าเชื่อถือ" ซึ่งทุกคนในชุมชนช่วยกันดูแลนั่นเอง
คำอธิบาย
• บัญชีรายชื่อ (List) นี่คือหัวใจของระบบ เป็นเหมือน "สมุดรายชื่อคุณภาพ" ที่ทุกคนต้องการเข้ามามีชื่ออยู่ และเป็นสิ่งที่ผู้ใช้งานทั่วไปจะเข้ามาดูเพื่อหาข้อมูลที่น่าเชื่อถือ
• ผู้สมัคร (Candidate / Participant) คือ บุคคลหรือธุรกิจที่ ต้องการมีชื่ออยู่ในบัญชีรายชื่อ นั้นๆ (ในภาพคือร้านค้า) พวกเขาต้องยื่นเรื่องเพื่อขอเข้าร่วม และจะถูกตรวจสอบคุณสมบัติอย่างละเอียด (เปรียบเหมือนแว่นขยายที่กำลังส่อง)
• ผู้คัดกรอง (Curator) คือ สมาชิกในชุมชน (ผู้ถือโทเคน) ที่ทำหน้าที่เป็น "ผู้ตรวจสอบ" หรือ "ผู้ตัดสิน" พวกเขาจะพิจารณาคุณสมบัติของผู้สมัครแต่ละราย แล้วลงคะแนนว่าจะอนุญาตให้เข้ามาอยู่ในบัญชีรายชื่อหรือไม่ บทบาทของพวกเขาสำคัญมากในการรักษาคุณภาพของรายชื่อ
• ผู้ใช้งาน (User) คือ คนทั่วไปที่เข้ามา ใช้ประโยชน์จากบัญชีรายชื่อ นี้ พวกเขาเชื่อมั่นในข้อมูล เพราะมันผ่านการคัดกรองจากชุมชนมาแล้ว เช่น การเลือกร้านอาหารจากรายชื่อร้านที่ผ่านการรับรอง
สรุปขั้นตอนการทำงานจากภาพ
ผู้สมัคร (Candidate) ต้องการเข้า บัญชีรายชื่อ (List) จากนั้น ผู้คัดกรอง (Curator) จะทำหน้าที่ตรวจสอบและตัดสินใจ เมื่อรายชื่อถูกสร้างขึ้นแล้ว ผู้ใช้งาน (User) ก็จะเข้ามาใช้ข้อมูลจากรายชื่อนั้น